Η Γερμανία ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα ένα ειδικό ταμείο ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο επιτρέπει τη μαζική σύναψη νέων δανείων μέχρι το 2035, με στόχο τη στήριξη των υποδομών και των αμυντικών δαπανών της χώρας.
Το πακέτο, που πέρασε τόσο από Bundestag όσο και από Bundesrat, αποτελεί το μεγαλύτερο στη νεότερη γερμανική ιστορία.
Ωστόσο, κανείς δεν γνωρίζει πώς και πότε θα αποπληρωθούν αυτά τα χρέη.
Ο τρόπος και το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής θα καθοριστούν από επόμενη κυβέρνηση μέσω εφαρμοστικού νόμου.
Μέχρι τότε, το κράτος μπορεί ελεύθερα να δανείζεται αυτά τα κεφάλαια.
Δανεισμός μέσω κρατικών ομολόγων και δύο πιθανά σενάρια
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της με δύο τρόπους: είτε μέσω σύμπραξης με ιδιώτες επενδυτές, είτε μέσω έκδοσης νέων κρατικών ομολόγων, που είναι και το πιθανότερο σενάριο.
Τα ομόλογα αυτά έχουν συνήθως διάρκεια έως και 30 έτη και επιτόκιο από 2,1% έως 3,2%, αναλόγως διάρκειας.
Το κόστος εξυπηρέτησης και το “AAA” της Γερμανίας
Με μέσο επιτόκιο 2,65%, το συνολικό ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης των 500 δισ. ευρώ θα ήταν περίπου 13,25 δισ. ευρώ ετησίως – ποσό που θα αυξάνει τον δημοσιονομικό φόρτο για δεκαετίες.
Ευτυχώς για τη Γερμανία, η πιστοληπτική της αξιολόγηση παραμένει στο κορυφαίο επίπεδο AAA, κάτι που καθιστά τα ομόλογά της ελκυστικά για διεθνείς επενδυτές και κρατικά επενδυτικά ταμεία.
Αποπληρωμή μέχρι το 2065 ή και αργότερα
Τα δάνεια που θα εκδοθούν μέχρι το 2035, με διάρκεια έως 30 χρόνια, σημαίνει ότι το τελευταίο ομόλογο θα αποπληρωθεί το 2065.
Ωστόσο, αυτό αφορά μόνο την τεχνική εξόφληση. Στην πράξη, η Γερμανία σπάνια μειώνει το συνολικό της χρέος.
Όπως έγινε και το 2023, όταν αποπλήρωσε 342,6 δισ. ευρώ αλλά εξέδωσε νέα δάνεια 381 δισ., με αποτέλεσμα ο συνολικός της δανεισμός να αυξηθεί κατά 38 δισ. ευρώ.
Η σχέση χρέους προς ΑΕΠ και οι συνέπειες
Το 2024, η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ της Γερμανίας βρισκόταν στο 63,6%, ελαφρώς πάνω από το ευρωπαϊκό όριο του 60%.
Αν το ΑΕΠ αυξάνεται κατά 1% ετησίως, το νέο ειδικό ταμείο θα οδηγήσει την αναλογία στο 68,1% μέχρι το 2035.
Παράλληλα ειδικά ταμεία: Bundeswehr και WSF
Το νέο ταμείο δεν είναι το μόνο. Ο Οικονομικός Σταθεροποιητικός Μηχανισμός (WSF) της πανδημίας είχε όριο 200 δισ. ευρώ αλλά χρησιμοποιήθηκαν μόνο 41,5 δισ. ευρώ.
Αυτά θα αποπληρώνονται μεταξύ 2031 και 2061 με 1,339 δισ. ευρώ ετησίως.
Από το 2022 λειτουργεί και το ειδικό ταμείο Bundeswehr για στρατιωτικούς εξοπλισμούς, συνολικού ύψους 100 δισ. ευρώ έως το 2027.
Η αποπληρωμή αυτών των κεφαλαίων θα ξεκινήσει πιθανόν από το 2031, με εκτιμώμενη ετήσια επιβάρυνση 3,2 δισ. ευρώ.
Τι σημαίνει για τους φορολογούμενους
Από το 2039 και μετά, αν θεσπιστεί ανάλογο χρονοδιάγραμμα για το νέο ειδικό ταμείο υποδομών, οι Γερμανοί φορολογούμενοι ενδέχεται να πληρώνουν έως και 20,6 δισ. ευρώ ετησίως μόνο για την αποπληρωμή των τριών αυτών ειδικών ταμείων.
Με απλά λόγια, η μελλοντική φορολογική πίεση θα είναι τεράστια, και η νέα γενιά ενδέχεται να επωμιστεί τις αποφάσεις του σήμερα για δεκαετίες.
