Πριν από 10 χρόνια, η Ελλάδα βρισκόταν στο χείλος της οικονομικής κατάρρευσης, με τη διάσωσή της να συνοδεύεται από σκληρές περικοπές και μέτρα λιτότητας.

Σήμερα, η οικονομία της χώρας εμφανίζει σημάδια βελτίωσης, αλλά για πολλούς Έλληνες η κρίση δεν έχει τελειώσει.

Η ελληνική οικονομία σε αριθμούς

Η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στη μείωση του χρέους της, το οποίο έπεσε από 209% του ΑΕΠ το 2020 σε 160% το 2025.

Παράλληλα, το δημόσιο ταμείο παρουσιάζει πλεονάσματα και η χώρα κατάφερε να εξοφλήσει χρέη νωρίτερα από το προγραμματισμένο.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υποστηρίζει ότι «η κρίση ανήκει στο παρελθόν» και ότι η ανάπτυξη της Ελλάδας είναι ταχύτερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Όμως, αν οι οικονομικοί δείκτες δείχνουν πρόοδο, γιατί τόσοι πολλοί Έλληνες εξακολουθούν να δυσκολεύονται;

Το κόστος της λιτότητας – Ένα διαλυμένο κοινωνικό κράτος;

Η δραματική περικοπή δαπανών σε βασικές υπηρεσίες έχει αφήσει σοβαρά κενά στο σύστημα υγείας.

Ο καρδιολόγος Γιώργος Βίχας, που εργάζεται σε ένα ιατρικό κέντρο κοντά στην Αθήνα, περιγράφει μια ζοφερή εικόνα:

• Έλλειψη προσωπικού και εξοπλισμού – Πολλές κλινικές εξαρτώνται από δωρεές του εξωτερικού.
• Αυξημένο κόστος υγείας – Οι πολίτες πρέπει να πληρώνουν από την τσέπη τους για βασικές ιατρικές εξετάσεις.
• Μείωση του προσδόκιμου ζωής – Ο αριθμός των ανθρώπων που δεν μπορούν να κάνουν προληπτικούς ελέγχους έχει εκτοξευθεί.
• Χαμένες ζωές, χαμένα όνειρα – Η σκληρή πραγματικότητα των πολιτών

Ο 67χρονος Αχιλλέας Γκιόλιας είναι ένας από τους πολλούς Έλληνες που δεν κατάφεραν ποτέ να συνέλθουν από την κρίση. Έχασε τη δουλειά του και αναγκάστηκε να πουλήσει το σπίτι του.

Τα συνταξιοδοτικά του αποθέματα εξαντλήθηκαν, αφήνοντάς τον να προσπαθεί να επιβιώσει με μια σύνταξη που δεν καλύπτει τα έξοδα του μήνα.

Θυμάται οικογένειες που αναγκάζονταν να παίρνουν φαγητό από τα σκουπίδια για να μην τις δει κανείς.

Αυτός ο κοινωνικός και οικονομικός αντίκτυπος της κρίσης δεν έχει σβήσει, ακόμα και αν οι αριθμοί δείχνουν ανάπτυξη.

Οι χαμένοι της ανάκαμψης: Οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι εργαζόμενοι

Αν και η ελληνική κυβέρνηση πανηγυρίζει την πρόοδο, η καθημερινή ζωή δεν έχει βελτιωθεί για όλους:

• 60% των ελληνικών νοικοκυριών δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα οικονομικά.
• Οι μισθοί και οι συντάξεις είναι χαμηλότερες από το 2009, ακόμη και χωρίς να υπολογιστεί ο πληθωρισμός.
• Η μέση σύνταξη έχει μειωθεί στα 839 ευρώ, ενώ 6 στους 10 συνταξιούχους λαμβάνουν κάτω από 1.000 ευρώ.

Οικονομική ανάπτυξη χωρίς ευημερία – Τι πήγε στραβά;

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης βλέπει τα θετικά νούμερα ως ψευδαίσθηση:

• Ο ελληνικός πληθυσμός συνεχίζει να μειώνεται λόγω μετανάστευσης νέων επιστημόνων.
• Οι επενδύσεις κατευθύνονται σε ακίνητα και κρατικά ομόλογα, όχι σε παραγωγικούς τομείς.
• Η χώρα παραμένει εξαρτημένη από τον τουρισμό και τις ξένες αγορές.

«Τα χρήματα που μπαίνουν στη χώρα δεν χρηματοδοτούν πραγματική ανάπτυξη, αλλά κερδοσκοπία στην αγορά ακινήτων και στις κρατικές οφειλές», τονίζει ο Βαρουφάκης.

Υπάρχει ελπίδα για το μέλλον;

Ο οικονομολόγος Άγγελος Τσακανίκας από το Πολυτεχνείο Αθηνών είναι πιο αισιόδοξος:

• Η κυβέρνηση έχει επενδύσει στην ψηφιοποίηση και έχει προσελκύσει μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας.
• Υπάρχει αύξηση επενδύσεων σε φαρμακευτικά προϊόντα και καινοτομία.
• Υπάρχει προσπάθεια να μειωθεί η εξάρτηση από τον τουρισμό και τις κατασκευές.

Όμως, παραδέχεται ότι η χώρα έχει πολύ δρόμο ακόμα να διανύσει πριν θεωρηθεί πραγματικά οικονομικά σταθερή.

Συμπέρασμα: Ελλάδα – Ανάπτυξη για λίγους, δυσκολίες για πολλούς

• Η Ελλάδα δεν είναι πλέον υπό την απειλή χρεοκοπίας, αλλά οι πολίτες δεν βλέπουν τα οφέλη της ανάπτυξης.
• Οι μισθοί και οι συντάξεις παραμένουν χαμηλοί, ενώ το σύστημα υγείας και οι κοινωνικές υπηρεσίες είναι σε κακή κατάσταση.
• Η ελληνική κρίση μπορεί να έχει “τελειώσει” για τις αγορές, αλλά όχι για τους απλούς ανθρώπους.

Το ερώτημα παραμένει: Θα δουν ποτέ οι Έλληνες την υποσχόμενη ανάπτυξη, ή η λιτότητα θα αφήσει μόνιμες πληγές στη χώρα;