Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Communications», ο πραγματικός πληθυσμός της Γης ενδέχεται να είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τις έως τώρα επίσημες εκτιμήσεις…

Οι επιστήμονες αποκαλύπτουν ότι ένα τεράστιο ποσοστό ανθρώπων που ζουν σε αγροτικές περιοχές δεν καταγράφεται στους παγκόσμιους πληθυσμιακούς δείκτες, με αποτέλεσμα η πραγματικότητα να είναι στρεβλή και οι πολιτικές που βασίζονται σε αυτά τα δεδομένα να είναι ελλιπείς ή ακόμη και άδικες.

Η μελέτη, υπό την καθοδήγηση του Josias Láng-Ritter από το Πανεπιστήμιο Aalto στο Ελσίνκι, εντόπισε σημαντικές αποκλίσεις σε χώρες όπως η Κίνα, η Βραζιλία, η Πολωνία, η Αυστραλία και η Κολομβία.

Με δεδομένο ότι περίπου το 43% του παγκόσμιου πληθυσμού – δηλαδή σχεδόν 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι – ζει σε αγροτικές περιοχές, η πιθανή υποεκτίμηση θα μπορούσε να έχει δραματικές συνέπειες σε παγκόσμιο επίπεδο.

Απόκρυψη πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές

Οι υφιστάμενες εκτιμήσεις βασίζονται κυρίως σε εθνικές απογραφές και δορυφορικές εικόνες, που αναλύουν την πυκνότητα δόμησης και το φως τις νυχτερινές ώρες.

Ωστόσο, διάσπαρτοι οικισμοί και μικρά χωριά δεν καταγράφονται επαρκώς σε τέτοιες εικόνες, οδηγώντας σε σοβαρές παραλείψεις.

Ειδικά σε χώρες με περιορισμένους πόρους για απογραφή ή με εσωτερικές συγκρούσεις, μεγάλα ποσοστά πληθυσμού ενδέχεται να μένουν εντελώς ακαταχώρητα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η απογραφή της Παραγουάης το 2012, όπου εκτιμάται ότι έως και το 25% του πληθυσμού δεν καταγράφηκε.

Η μελέτη επισημαίνει ότι παρόμοια φαινόμενα παρατηρούνται και σε πολλές ακόμη χώρες.

Πρωτοποριακή μεθοδολογία με βάση τις αναγκαστικές μετακινήσεις

Για να ξεπεράσουν τα προβλήματα αυτά, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από προγράμματα μετεγκατάστασης πληθυσμού λόγω κατασκευής φραγμάτων.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι άνθρωποι καταγράφονται με ακρίβεια, καθώς οι εταιρείες που κατασκευάζουν τα έργα είναι υποχρεωμένες να αποζημιώσουν τους πληγέντες.

Οι πραγματικοί πληθυσμοί των περιοχών αυτών συνδυάστηκαν με δορυφορικά δεδομένα και συγκρίθηκαν με τους πέντε πιο συχνά χρησιμοποιούμενους διεθνείς πληθυσμιακούς δείκτες.

Τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά: σε όλους τους δείκτες παρατηρήθηκε συστηματική υποεκτίμηση, με αποκλίσεις που φτάνουν το 84% (GHS-POP) και κατά μέσο όρο κυμαίνονται στο 53%.

Η ακριβέστερη βάση δεδομένων αποδείχθηκε και αυτή κατά τουλάχιστον 50% ανακριβής σε σχέση με την πραγματικότητα.

Κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις

Οι λανθασμένες εκτιμήσεις για τον πληθυσμό επηρεάζουν άμεσα το σχεδιασμό δημόσιων πολιτικών και την κατανομή πόρων.

Η παροχή υγειονομικής περίθαλψης, η κατασκευή νοσοκομείων και σχολείων, η διανομή φαρμάκων και η προετοιμασία για φυσικές καταστροφές βασίζονται σε τέτοια δεδομένα.

Αν τα στοιχεία είναι λάθος, ολόκληρες περιοχές μπορεί να αποκλειστούν από την κρατική μέριμνα.

Όπως τονίζουν οι ερευνητές, οι βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιούνται έχουν ήδη επηρεάσει χιλιάδες μελέτες και πολιτικές σε όλο τον κόσμο.

«Χρειάζεται άμεση και σε βάθος αναθεώρηση όλων των παγκόσμιων απογραφικών εργαλείων», σημειώνουν χαρακτηριστικά.