Η νέα κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ CSU/CDU και SPD βρίσκεται μπροστά στην πρώτη μεγάλη της πρόκληση: να εξασφαλίσει τις απαραίτητες ψήφους για την αλλαγή του γερμανικού συντάγματος, ώστε να εγκριθεί ένα νέο πακέτο δανεισμού πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ.
Για να προχωρήσουν οι αλλαγές, απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων στη Bundestag, την οποία η κυβέρνηση επιδιώκει να επιτύχει με τη στήριξη των Πρασίνων (Die Grünen).
Η πρόταση περιλαμβάνει σημαντικές μεταρρυθμίσεις στη δημοσιονομική πολιτική, με στόχο τη χαλάρωση των περιορισμών της Schuldenbremse (φρένο χρέους), τη δυνατότητα μεγαλύτερου δανεισμού των κρατιδίων και τη δημιουργία ειδικού ταμείου 500 δισ. ευρώ για επενδύσεις σε υποδομές και πράσινη ανάπτυξη.
Ο Bundestag αποφασίζει για το νέο πακέτο δανεισμού – Αρκούν οι ψήφοι;
Την περασμένη Δευτέρα, τα κόμματα του συνασπισμού προετοίμασαν τη συνεδρίαση και πραγματοποίησαν εσωτερικές συσκέψεις, ώστε να εξασφαλίσουν την απαραίτητη πλειοψηφία. Ενώ θεωρητικά CSU/CDU, SPD και Πράσινοι διαθέτουν 31 περισσότερες ψήφους από όσες χρειάζονται, το γεγονός ότι η απόφαση λαμβάνεται από τον απερχόμενο Bundestag δημιουργεί αβεβαιότητα.
Αρκετοί βουλευτές που δεν θα συμμετέχουν στο νέο κοινοβούλιο ίσως αγνοήσουν την κομματική γραμμή και καταψηφίσουν το νομοσχέδιο, δυσκολεύοντας την επίτευξη της απαιτούμενης πλειοψηφίας.
Ιστορική απόφαση: Νέα κυβερνητική συμφωνία CSU/CDU-SPD για συνταγματική αλλαγή
Ορισμένοι βουλευτές της CDU και των Πρασίνων ήδη εκφράζουν αντιρρήσεις. Ο πρώην γενικός γραμματέας της CDU, Mario Czaja, ανακοίνωσε ότι θα καταψηφίσει την πρόταση, θεωρώντας ότι η αλλαγή του συντάγματος δεν είναι δίκαιη για τις επόμενες γενιές.
Εντός των Πρασίνων, η βουλευτής Canan Bayram τάχθηκε επίσης κατά του νομοσχεδίου, επισημαίνοντας ότι το νέο πακέτο περιορίζει υπερβολικά τη δημοσιονομική ευελιξία των μελλοντικών κυβερνήσεων.
Ωστόσο, ο Υπουργός Οικονομίας Robert Habeck (Πράσινοι) υπερασπίστηκε τη συμφωνία, υπογραμμίζοντας ότι οι διαπραγματεύσεις βελτίωσαν σημαντικά το πακέτο, καθιστώντας το πιο βιώσιμο.
Ψηφοφορία-ορόσημο: Το νέο οικονομικό πακέτο και οι αμφιβολίες για την πλειοψηφία
Παρά τις διαφωνίες, η ηγεσία των CDU/CSU και SPD παραμένει αισιόδοξη. Ο πρόεδρος της CDU, Friedrich Merz, δήλωσε ότι σχεδόν όλοι οι βουλευτές του κόμματός του θα στηρίξουν το νομοσχέδιο, με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Από την πλευρά της SPD, ο Lars Klingbeil επιβεβαίωσε ότι από τους 207 βουλευτές του κόμματος, μόνο ένας θα απουσιάσει λόγω ασθένειας, ενώ αναμένεται μία αρνητική ψήφος.
Τι περιλαμβάνει η πρόταση αλλαγής του συντάγματος;
Το πακέτο που τίθεται σε ψηφοφορία αλλάζει θεμελιώδεις δημοσιονομικούς κανόνες:
Αμυντικές δαπάνες: Το 1% του ΑΕΠ (περίπου 43 δισ. ευρώ) θα εξαιρείται από τη Schuldenbremse, ενώ κάθε επιπλέον αμυντική δαπάνη θα καλύπτεται μέσω δανείων.
Περισσότερη ελευθερία στα κρατίδια: Τα γερμανικά κρατίδια θα έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε δανεισμό, ενισχύοντας τη χρηματοδοτική τους ανεξαρτησία.
Δημιουργία “ειδικού ταμείου” 500 δισ. ευρώ: Αυτό το ταμείο θα χρηματοδοτηθεί μέσω κρατικών δανείων και θα καλύπτει υποδομές, ψηφιακό μετασχηματισμό και κλιματική ουδετερότητα.
Το επόμενο βήμα: Ομοσπονδιακό Συμβούλιο (Bundesrat)
Αν το νομοσχέδιο εγκριθεί από το Bundestag, θα πρέπει να εξασφαλίσει την υποστήριξη του Bundesrat την Παρασκευή.
Για να περάσει, απαιτούνται 46 από τις 69 ψήφους των γερμανικών κρατιδίων. Ο συνασπισμός CDU, SPD και Πρασίνων ελέγχει 41 ψήφους, ενώ οι 6 ψήφοι της Βαυαρίας (CSU) θα είναι καθοριστικές για την τελική απόφαση.
Πολιτικές και νομικές ενστάσεις
Το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας έχει ήδη απορρίψει επείγουσες προσφυγές κατά του νομοσχεδίου από βουλευτές των AfD, Die Linke, FDP και BSW.
Το δικαστήριο αποφάσισε ότι η διακοπή της κοινοβουλευτικής διαδικασίας θα προκαλούσε μεγαλύτερη ζημιά από την προσωρινή έγκριση του νομοσχεδίου, αν και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικής νομικής εξέτασης της συνταγματικότητάς του.