Η συμφωνία της CDU/CSU, της SPD και των Πρασίνων να ενσωματώσουν την κλιματική ουδετερότητα στο Σύνταγμα αναδεικνύεται ως μία από τις μεγαλύτερες πολιτικές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η Γερμανία τα επόμενα χρόνια.
Η απόφαση αυτή, αν εγκριθεί από το κοινοβούλιο, θα καταστήσει νομικά δεσμευτικό τον στόχο της χώρας να επιτύχει μηδενικές καθαρές εκπομπές έως το 2045, πέντε χρόνια νωρίτερα από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα 100 από τα 500 δισεκατομμύρια ευρώ για τις υποδομές θα πάνε απευθείας στο ταμείο για το κλίμα KTF – μια ιλιγγιωδώς ακριβή παραχώρηση για το κλίμα!
Τι περιλαμβάνει η αλλαγή στο Σύνταγμα;
Την ερχόμενη Τρίτη, το γερμανικό κοινοβούλιο πρόκειται να εγκρίνει μια θεμελιώδη τροποποίηση του Συντάγματος, η οποία ουσιαστικά καταργεί τη δημοσιονομική πειθαρχία της χώρας, επιτρέποντας απεριόριστα δάνεια για τη χρηματοδότηση περιβαλλοντικών έργων.
Η απόφαση αυτή συνοδεύεται από μια κρίσιμη διάταξη: η Γερμανία θα μπορεί να εκπέμπει τόσα αέρια του θερμοκηπίου όσα μπορεί να απορροφήσει μέσω δασών ή να εξισορροπήσει μέσω του συστήματος εμπορίας ρύπων.
Την επόμενη Τρίτη, την τελευταία ημέρα της συνόδου της, η παλιά Bundestag, με τα 333 απερχόμενα μέλη της, πρόκειται να θάψει ουσιαστικά την οικονομική πειθαρχία της Γερμανίας.
Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, το νέο πλαίσιο δανεισμού δεν θα χρησιμοποιηθεί απλώς για τη χρηματοδότηση της οικονομίας, αλλά συγκεκριμένα για την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας. Αυτό σημαίνει ότι έργα όπως η ανακαίνιση αυτοκινητόδρομων μπορεί να μπουν σε δεύτερη μοίρα έναντι της κατασκευής ποδηλατοδρόμων, με τη νέα συνταγματική τροποποίηση να ενισχύει τη νομική βάση για τέτοιες προτεραιότητες.
Οι ανησυχίες των ειδικών
Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από οικονομολόγους και νομικούς, οι οποίοι προειδοποιούν για σοβαρές συνέπειες.
Ο καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Cottbus, Γιαν Σνελενμπαχ, εκφράζει την ανησυχία του ότι η ενσωμάτωση ενός τόσο συγκεκριμένου πολιτικού στόχου στο Σύνταγμα μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες:
“Αν αυτό περάσει, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο να αρχίσει να εμποδίζει βασικές επενδύσεις, να επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη ή ακόμα και να απορρίπτει σχέδια εκσυγχρονισμού της χώρας. Περιβαλλοντικές οργανώσεις θα μπορούσαν να υποβάλουν προσφυγές ενάντια σε σχεδόν κάθε είδους υποδομή, με αποτέλεσμα να σταματήσουν σημαντικά έργα, όπως η ανακαίνιση των εθνικών οδών.”
Στο διερευνητικό έγγραφο, το CDU/CSU και το SPD επιβεβαίωσαν τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας για το 2045
Παρόμοια άποψη έχει και ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Augsburg, Γιόζεφ Φραντς Λίντνερ, ο οποίος τονίζει ότι μια τέτοια συνταγματική τροποποίηση μπορεί να περιορίσει την κυβερνητική ευελιξία:
“Το Σύνταγμα ορίζει τις βασικές αρχές του κράτους. Η εισαγωγή συγκεκριμένων πολιτικών στόχων, όπως η κλιματική ουδετερότητα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια κατάσταση όπου η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί συγκεκριμένες πολιτικές, χωρίς να έχει την ευχέρεια να προσαρμόζεται στις εκάστοτε οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες.”
Ο Μερτς υποθήκευσε το μέλλον της χώρας – και πανηγυρίζει!
Ο Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος μέχρι χθες παρουσιαζόταν ως υπερασπιστής της οικονομικής λογικής και της δημοσιονομικής πειθαρχίας, έχει πλέον υποκύψει στις απαιτήσεις των Πρασίνων, αποδεχόμενος έναν ατελείωτο κύκλο δανεισμού και περιορισμών στην ανάπτυξη.
Οι Πράσινοι, φυσικά, πανηγυρίζουν. Η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής τους ομάδας, Καταρίνα Ντρόγκε, δήλωσε θριαμβευτικά:
“Η κλιματική ουδετερότητα θα συμπεριληφθεί στο Σύνταγμα. Αυτό είναι μια τεράστια επιτυχία για εμάς. Οι επενδύσεις θα είναι αποκλειστικά αφιερωμένες στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της Γερμανίας έως το 2045.”
Ουσιαστικά, η πολιτική ηγεσία έχει αποφασίσει να βάλει την οικονομία σε δεύτερη μοίρα, προτάσσοντας την πράσινη ιδεολογία ως αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα.
Τι σημαίνει αυτή η αλλαγή για την οικονομία της Γερμανίας;
Η συνταγματική κατοχύρωση της κλιματικής ουδετερότητας ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της οικονομίας και στη λειτουργία της αγοράς.
Η έμφαση στην πράσινη μετάβαση μπορεί να σημαίνει μεγαλύτερες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά ταυτόχρονα ενδεχόμενες καθυστερήσεις ή περιορισμούς σε υποδομές που θεωρούνται κρίσιμες για τη βιομηχανία και τις μεταφορές.
Οι επικριτές αυτής της κίνησης φοβούνται ότι η Γερμανία μπορεί να βρεθεί σε ένα καθεστώς «νομικού αποκλεισμού», όπου οποιαδήποτε νέα οικονομική ή βιομηχανική επένδυση θα πρέπει να πληροί αυστηρούς κλιματικούς όρους, οι οποίοι ενδέχεται να λειτουργούν ως τροχοπέδη για την ανάπτυξη.
Τι σημαίνει αυτή η απόφαση για τους πολίτες;
Οι επιπτώσεις για τη ζωή των πολιτών:
- Οι φόροι θα αυξηθούν για να καλύψουν τα ελλείμματα που θα δημιουργήσει το νέο χρέος.
- Η ενέργεια θα γίνει ακόμα ακριβότερη, καθώς τα «πράσινα» έργα θα απαιτήσουν τεράστιες επιδοτήσεις.
- Η ανεργία θα αυξηθεί, καθώς βιομηχανίες και μεγάλες επιχειρήσεις θα μεταφέρουν την παραγωγή τους εκτός Γερμανίας.
Με άλλα λόγια, η Γερμανία εισέρχεται σε μια νέα εποχή οικονομικού εγκλωβισμού, όπου κάθε απόφαση θα πρέπει να προσαρμόζεται σε έναν αυστηρό «πράσινο» κανόνα – ανεξάρτητα από τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς.