Ο Donald Trump, με μια αιφνιδιαστική απόφαση, ανακοίνωσε γενικευμένους δασμούς 10% σε όλες τις εισαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Για προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ποσοστό ανεβαίνει στο 20%, ενώ στους εισαγόμενους αυτοκινήτων και εξαρτημάτων ορίστηκε δασμός 25%. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί οικονομικό σεισμό για τη γερμανική οικονομία, καθώς βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές.
Το Ινστιτούτο ifo της Γερμανίας προειδοποιεί ότι, σε περίπτωση εφαρμογής των νέων δασμών, οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 15%. Το σύνολο των εξαγωγών θα συρρικνωθεί κατά 1,8%, χωρίς να υπολογίζονται ακόμα οι πιθανές αντιδράσεις της ΕΕ. Ο πρόεδρος του ifo, Clemens Fuest, εκτιμά ότι η Γερμανία θα πληγεί ιδιαίτερα στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, το πιο ισχυρό εξαγωγικό της χαρτί.
Οι θέσεις εργασίας που κινδυνεύουν και το ντόμινο στις επιχειρήσεις
Η Hildegard Müller, πρόεδρος του VDA (Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων), προειδοποιεί ότι οι παγκόσμιες οικονομικές συνέπειες θα επηρεάσουν τις θέσεις εργασίας.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο IW Κολωνίας, οι απώλειες θέσεων εργασίας μπορεί να φτάσουν τις 150.000 μέχρι το τέλος της θητείας του Τραμπ, αν συνεχιστεί αυτή η πολιτική.
Η ίδια έρευνα δείχνει ότι, αν η ΕΕ απαντήσει με δικούς της δασμούς, η οικονομία της Γερμανίας μπορεί να συρρικνωθεί κατά 0,4% ετησίως, προκαλώντας ζημιές ύψους 25 δισ. ευρώ.
Ο οικονομολόγος Jürgen Matthes τονίζει ότι η σύγκρουση αυτή ισοδυναμεί με κανονικό εμπορικό πόλεμο. Οι επιπτώσεις δεν θα είναι μόνο σε επιχειρήσεις, αλλά και στους απλούς εργαζόμενους.
Αυξήσεις τιμών και πληθωριστικές πιέσεις
Με την πιθανότητα αντεπίθεσης της ΕΕ μέσω δασμών σε αμερικανικά προϊόντα, πολλά είδη όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, το ουίσκι και οι μοτοσυκλέτες θα αυξηθούν έως και 20% στην Ευρώπη. Παράλληλα, οι δασμοί σε ευρωπαϊκά προϊόντα θα περιορίσουν τα κέρδη εταιρειών όπως η Volkswagen, που μπορεί να δουν μείωση έως και 25%.
Ο Clemens Fuest επισημαίνει ότι οι δασμοί χτυπούν τον πιο δυναμικό εξαγωγικό τομέα της χώρας, προκαλώντας γενικευμένο οικονομικό βάρος. Αν συνεχιστεί αυτή η πορεία, η αύξηση τιμών και οι πληθωριστικές πιέσεις θα είναι αναπόφευκτες.
Ηλεκτρονικές πλατφόρμες και πιθανή ψηφιακή φορολογία
Η συζήτηση για τη φορολόγηση των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών επανέρχεται δυναμικά. Η οικονομολόγος Veronika Grimm προτείνει την εισαγωγή ψηφιακών φόρων που θα στοχεύουν κυρίως τις αμερικανικές πλατφόρμες. Το ίδιο υποστηρίζει και ο Marcel Fratzscher, κάνοντας λόγο για επιτακτική ανάγκη φορολόγησης και ρύθμισης της ψηφιακής αγοράς.
Ωστόσο, ακόμα και αν επιβληθούν τέτοια μέτρα, η Ευρώπη θα πληγεί επίσης, καθώς η εξάρτηση από τις αμερικανικές πλατφόρμες είναι πολύ μεγάλη και δεν υπάρχουν επαρκείς εναλλακτικές.
Χρηματιστήριο, μετοχές και μισθοί στο μικροσκόπιο
Ήδη παρατηρείται πτώση στις αγορές μετά την ανακοίνωση των δασμών. Οι μετοχές μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών όπως Apple, Microsoft και Tesla υπέστησαν σημαντικές απώλειες. Στην Ιαπωνία, το χρηματιστήριο του Τόκιο υποχώρησε κατά περίπου 4% μόλις στις πρώτες 15 λεπτά διαπραγμάτευσης.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η ίδια τάση θα συνεχιστεί και σε άλλες αγορές, όπως και στη Γερμανία. Ωστόσο, η εξέλιξη των μετοχών, των επιτοκίων και των μισθών εξαρτάται από την αντίδραση της ΕΕ και το εάν τελικά υπάρξει αποκλιμάκωση.
Οι προτάσεις των ειδικών για πολιτική και οικονομία
Ο οικονομολόγος Robert Halver προτείνει την εφαρμογή μιας νέας οικονομικής πολιτικής βασισμένης στη φιλοσοφία του Ludwig Erhard, με στόχο την προσέλκυση νέων βιομηχανιών. Η Veronika Grimm από την πλευρά της τονίζει ότι η Γερμανία πρέπει να αφήσει πίσω της τη βολή και να προχωρήσει σε σκληρές αλλά αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
Η κοινωνία, λέει, έχει επαναπαυθεί και θεωρεί δεδομένη τη στήριξη του κράτους. Η επόμενη κυβέρνηση, ωστόσο, θα χρειαστεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη του κόσμου για να υλοποιήσει τις απαραίτητες αλλαγές που θα διασφαλίσουν την οικονομική ανθεκτικότητα της χώρας.
